More Bali & Lombok

We zijn ondertussen helemaal ingeburgerd op Bali ;-). Doen onze boodschapjes op de scooter, iedereen begroet ons in de wijk, de honden kennen ons al en blaffen niet meer. S'avonds vliegt en loopt er vanalles door ons huis. Poezen die s'nachts de vuilnisbak omgooien, gecko's die s'nachts heel hard: Geckooooh! In je oor roepen, kikkers, vleermuizen die boven je hoofd vliegen als je zit te eten en allerlei kleine en grote insecten. Alles went, maar wel blij met mijn klamboe! 

Op een ochtend worden we geroepen door Made, de driver en manager van het huis. De kokosnoten worden uit de palmbomen in de tuin gehaald. Een mannetje uit het dorp komt langs en klimt met een touw aan zijn voeten hoog de boom in. Daar snijdt hij alle oude kokosnoten en bladeren af. Plofff!!! Die wil je namelijk niet op je hoofd krijgen!! Sensatie op de vroege ochtend. 

Putu het buurmeisje en Fee zijn inmiddels dikke vriendinnen, er wordt wat afgeknuffeld. We besluiten voor Putu zwemvleugeltjes te kopen. Fee ligt elke keer in het zwembad, maar Putu komt er niet in. Wel wordt er gekeken hoe wij zwemmen. Fee wil ook graag met Putu zwemmen, die, het schijnt, soms in een zwemband zwemt. Jaloers wordt er naar de zwemvleugels van Fee gekeken en hoe vrij Fee in het zwembad ligt. Dus we kopen zwemvleugeltjes voor Putu en Fee geeft ze aan Putu. Nu zullen ze wel snel samen gaan zwemmen denken we......maar nee hoor. De eerste zwemdeet wordt afgezegd omdat Putu net ziek is geweest. Die smoes wordt nog een aantal keer gebruikt, die we in het begin ook geloven. Totdat elke keer als we weg zijn geweest zien dat Putu in het zwembad is geweest, er ligt dan een zwemband en op een keer zelfs de zwemvleugeltjes. Ze worden dus wel gebruikt! We snappen maar niet waarom Putu niet met Fee komt zwemmen. Uiteindelijk wordt ons vermoeden bevestigd door Christa, de eigenares. Putu durft alleen het zwembad in vastgehouden door haar ouders, maar Wayan en Made durven of mogen het zwembad niet in als wij er bij zijn.....schaamte! 

Als we met de scooter naar Ubud rijden komen we langs een riviertje, waar bijna altijd mensen in staan, zich naakt staan te wassen, afwassen, kledingwassen en mensen die op een meter afstand van mensen die kleding wassen, zitten te poepen. En iedereen rijdt daar gewoon langs met zijn scooter......dat kan blijkbaar wel?? Eerst denken we dat deze mensen in de rivier een uitzondering zijn, maar al gauw komen we erachter dat bijna iedereen zijn kleding wast (en meer...) in de rivier. Dat is nog heel normaal. Steeds als we met de scooter langsrijden zeggen we tegen elkaar, "ff kijken wat ze nu weer aan het doen zijn"....en als ze zitten te poepen moet Fee hard lachen. "Waarom poepen ze in de rivier?"

We lopen door het centrum van Ubud en zien dan een stoet door de straten lopen. Vrouwen en mannen in hun mooiste kleding. Het verkeer wordt gestopt en moet wachten. Een groep mannen dragen een bamboe toren met daarop een plateau waarop dood persoon ligt. Het is een crematie! Wow ik bene even in shock dat ik de persoon in doeken kan zien liggen. Dat is in Nederland verborgen in auto's en kisten. Een paar dagen later nodigd Made ons uit voor een crematie in Lodtunduh (wijk waar wij verblijven)!  Ik weet niet gelijk of ik daar zin in heb....ik vond de tocht door de straten al schokkend. Nick kan niet wachten. Nieuwsgierig als ik ben wil ik het toch wel meemaken. Niet voordat ik de nacht ervoor erover droom ;-).

Om half 12 moeten we bij de minimarkt staan, daar komt de stoet langs. Om 12 uur staan we nog te wachten in de regen. Het wordt opeens steeds drukker langs de weg. Iedereen uit de wijk komt kijken in hun mooiste kleding. Langs de weg staan een karretje eten te verkopen. Het lijkt wel of we staan te wachten op een optocht. Als eerste komt de brandweer de straat doorrijden.....
Eindelijk horen we muziek, we zien een groot paard met drakenhoofd voorop, gedragen door veel mannen, die het zichtbaar zwaar hebben, maar toch uitgelaten zijn. Erg impressive en we zijn onder de indruk. Daarachter wordt de overleden man gedragen. Er zijn twee mensen die gecremeerd worden, een man en een vrouw, gelukkig beide erg oud geworden! Het macabre is dat de doden eerst begraven worden, totdat de crematie is en dan worden ze opgegraven! De crematie moet wel op een juist tijdstip gebeuren. Made legde ons uit dat er net een periode van aantal maanden wordt afgesloten en dat het nu een goede periode is om te trouwen en te cremeren. Als de tweede overledenen ook voorbij is, mogen we meelopen naar de begraafplaats waar de crematie plaats zal vinden. Dat is bij dezelfde tempel als waar we de ceremonie bij hebben mogen wonen. De tempel van Shiva. Eerst moeten de mannen de overledenen een kilometer verder dragen, wat erg zwaar is, want wij zweten al bij de drukkende benauwde lucht en 30 graden! Bij kruispunten moeten ze een extra ronden lopen en veel lawaai maken. Gelukkig regent het wat, lekker verkoelend. We hebben een plastic regencape over Fee haar buggy gedaan, zodat Fee niet nat regent. We hebben er veel bekijks mee, iedereen langs de weg lacht en wijst naar Fee in haar buggy. Aangekomen bij de begraafplaats, grasveldje, wordt het drakenpaard en een olifanten pilaar neergezet waarop beide lijken komen te liggen en die worden dan in de fik gestoken. Op de achtergrond wordt muziek gemaakt, er staan eettentjes, gegrilde kippenboutjes ;-) en er worden allerlei rituelen uitgevoerd. De overledenen worden uit hun kisten gehaald....ik sta er met hartkloppingen naar te kijken, wat halen ze eruit? Wat ga ik zien? Gelukkig zijn de lijken in witte doeken gewikkeld. Fee vraagt maar steeds wanneer ze de dode mensen gaan verbranden en kan niet wachten. Ze worden op hun plateau gelegd, nog meer rituelen worden uitgevoerd, zoals veel offeringen die erbij worden gelegd en dan gaat de fik erin. Een auto met een slang eraan wordt gestart en pfoefff een grote steekvlam. Fee zit inmiddels in haar buggy op een afstandje. Vuur dat vind ze toch niet wat. "Gaan we al naar huis?". Wij willen toch wel even zien wat er gebeurt. Om de beurt gaan we even dichterbij kijken. De fik wordt er flink ingezet en binnen een paar minuten is de draak flink weggefikt. We proberen te kijken of we nig wat van het lijk zien en dan plof! Zakt het plataue in elkaar en zien we een zwarte schedel naar beneden vallen....! Fee vind het inmiddels niet leuk meer en begint beetje te huilen. Ik vraag haar waarom. "Omdat ik stukjes de lucht in zie gaan van de draak".  Ik vertel haar dat de draak van papier is gemaakt en dat die de lucht ingaan. Ooooh is die van papier?! Opeens vind ze het niet meer eng en wil ze ook kijken. Ondertussen gaan de meeste mensen naar huis, de show is over. Het viel ons reuze mee, het is eigenlijk helemaal niet zo eng. We zijn blij dat we gegaan zijn en zouden willen dat het ook zo in Nederland er aan toe zou gaan. Niemand huilt ook, het is meer een feestje. Op de weg terug worden we overspoeld met vragen van Fee.....de grootste vraag is, waarom mogen we de dode mensen niet zien? Ze vond raar dat er witte doeken omheen zaten. We vertelde dat ze onder de grond hebben gelegen en dat ze vies zijn van de modder. Thuisgekomen valt Fee inslaap op bed achter de Ipad. Teveel indrukken! 

We maken ook nog wat dagtripjes met Made. We willen iets meer zien dan de omgeving van Ubud alleen. Als echte toeristen gaan we dus op pad. Wel vroeg, om de grote stroom voor te zijn. Eerste stop is Gunung Agung, de grootste volkaan en heiligste berg van het eiland. In 1963 is deze volkaan nog uitgebarsten om een groot deel van de omgeving met de grond gelijk te maken. De view is spectaculair vanuit het restaurantje waar we door Made afgezet worden, de koffie waterig en duur. De buffetschalen staan ook al klaar voor de grote stromen toeristen. We voelen ons dus echt weer toerist! Dan gaan we nog naar twee tempels. Eerste stop de Holy Spring Temple, waar heilig water de tempel binnenstroomt via waterspuwers en Balinezen een reinigend bad nemen. Een mooi gezicht hoe zij offers maken aan de goden en zichzelf onderdompelen in het water. Wel zet de tempelmoeheid weer wat in. Als je één tempel gezien hebt ken je ze eigenlijk allemaal, tenzij je aan een ceremonie deelneemt. Het is dan ook tijd voor de volgende stop: Gunung Kawi, één van de oudste tempels op Bali, uitgehakt uit de rotsen en liggend in een verborgen dal. Eerst moeten we ons echter een weg vechten door de sarongverkopers, die erop staan dat je zonder sarong de tempel niet binnen mag (ze vertellen er niet bij dat je die bij de entree te leen krijgt). De tempel blijkt erg mooi en we voelen de oudheid die uitgaat van de altaren die uitgehakt zijn uit de rotsen. We voelen echter vooral de trappen die we weer op moeten klimmen en zijn kapot als we weer boven zijn. Voorlopig even geen toeristentripjes meer voor ons!

Een paar dagen later maken we een relaxtere trip. We gaan naar de Blue Lagoon in Padang Bai, een afgelegen strandje waar ook goed gesnorkeld kan worden. We zijn weer vroeg op pad en als we aankomen hebben we heel het strand voor onszelf. Erg relaxt. Het snorkelen blijkt ook leuk, het water is helder en we zien allerlei soorten vissen en blauwe zeesterren! 

We besluiten een weekje, voordat oma Toos komt, naar Lombok te gaan. Made brengt ons naar Padangbai en van daaruit nemen we de public ferry naar Lombok, Lembar. Een overtochtje van vier uur. Als we de ferry binnenkomen is er een grote drukke ruimte met harde stoeltjes. We gaan snel opzoek naar VIP lounge waar we over hebben gelezen. Die vinden we snel, want we worden gelijk benaderd en naar de VIP lounge gebracht. Niet teveel bij voorstellen, maar kleine ruimte met grote loungestoelen en een aantal bedjes! We besluiten een bedje en een stoel te nemen. Geloof dat er totaal 5 westerlingen op de boot zaten. De andere toeristen gaan met dure kleine snelle toeristen boten, die de locals niet kunnen betalen. Het duurt even voordat we vertrekken, ondertussen worden we vermaakt met jongens die op een gitaar spelen (en daarna geld willen) een jongen die totaal niet kan zingen (en geld vraagt, maar niks krijgt van ons, echt TE vals!) en verkopers met water en eten. Eindelijk there we go! Rust hebebn we, iedereen gaat pitten in de VIP lounge met airco, maar in de publieke ruimte is het een grote herrie. De televisie staat veel te hard, verkopers die hun waar aanprijzen door een microfoon, veel gelach om een te foute film. Best gezellig, maar blij dat ik lekker op mijn bedje kan loungen. Als ik door het raampje kijk zie ik dolfijnen in de verte!! Joehoee!!
Aangekomen in lembar worden we opgehaald door driver geregeld door onze Homestay. We gaan naar Kuta en verblijven bij Heavenly Homestay. Onderweg zien we gelijk hoe anders Lombok is. Geen tempeltjes meer, maar moskeeen. Wel geiten op de weg, waterbuffels, paard en wagen en hoe verder we naar Kuta rijden steeds meer dorpjes met rieten hutjes, bijna geen verkeer op de weg.....lekker!! Kuta zelf is een dorpje met 100 huizen en een strip langs het strand met wat restaurantjes, kleine winkeltjes homestays en guesthouses.er hangt een mega relaxte surfvibe. Enige toeristen zijn wij, surfdudes en locals. Iedereen crost op zijn scootertje met surfbord rond, opzoek naar goede golven. Het Kuta van Bali jaren geleden is hier te vinden! We huren een scootertje en rijden naar Mawun Beach, de mooiste baai in de buurt op kwartiertje rijden. We gaan hoog de bergen in, langs dorpjes met rieten hutjes, waterbuffels echt heel gaaf! En de views stunning!! Mawun beach is zowat verlaten, waar vind je nog zon mooi strand voor jezelf alleen? Alleen jammer dat de zee redelijk veel stroming heeft, niet echt fijn zwemmen. Op de terug weg lunchen we bij Ashtari, wat een juweeltje en wat een view!! Kuta is great!!!! Na drie nachten gaan we toch verder, even niks doen op een onbewoond eiland, Gili Nanggu. Op de heenweg merken we helaas weer dat Fee koorts heeft......ja hoor weer haar keel! De kuur heeft denk ik niet goed aangeslagen. Gelukkig hebben we nog de chinese anti biotica bij ons. We doen dus verder heel weinig op het eiland, drie dagen niks, geen internet....We hebben een cottage op het strand en genieten elke dag van de views, terwijl Fee op bed ligt. Na dag drie als weer vertrekken gaat het gelukkig weer de goede kant op met Fee. 
We nemen de Public Ferry terug naar Padangbai Bali. Op de heenweg ging dat erg rustig, maar al gauw merken we dat de zee een stuk onrustiger is! Hoge golven en de boot deint op en neer. We kunnen onze zeebenen testen....al snel blijkt dat we die niet hebben haha. We zijn blij als we padangbai bereiken, maar dan stopt de boot net voor de haven!? Eerste half uur denken we nog prima, maar na twee uur stil te hebben gelegen zijn we er meer dan klaar mee!!! Eindelijk na twee en een half uur varen we de haven binnen. Made en de hele familie staan ons op te wachten! Netjes naast elkaar glimlachend in hun mooiste kleren, wat een leuk ontvangst!! Putu heeft Fee erg gemist en andersom ook. Midden in de nacht werd Fee op Lombok wakker: "Mama waar is Putu?". Terug in de auto naar Ubud is het dan ook gillen en lachen geblazen! We zijn blij als we het huis bereiken, het voelt echt als thuiskomen. 

Nu wachten op oma Toos! 
Eindelijk is het dan zover, Fee kon niet wachten! We gaan richting de airport.
Vol spanning wachten we in de aankomsthal. Als we Oma Toos door de deur zien komen rent Fee naar Oma toe.....Oma Oma!!!! Roept Fee. Wel raar dat Oma Toos opeens op Bali is!! We moeten nog een dik uur naar Ubud terugrijden in het donker. Aangekomen in het huis is het nog een afzakkertje pakken en naar bed! 
De volgende dag gaan we s'middags naar Monkey Forest. Een tempel in een bos met veel apen! Als eerste wordt mijn cola flesje afgepakt.....helaas voor de aap kan hij hem niet openmaken. Toos moet er zo om lachen en laat haar tanden aan de aap zien, dat wordt niet op prijs gesteld en de aap laat ook zijn tanden zien....ohoh!!! Geschrokken deinzen we terug. Van de schrik is Fee opeens bang van de apen en vind het niet meer zo leuk, apen trauma! We drinken een kokosnoot om bij te komen bij een cafeetje. Daar zijn we wel prooi voor de sarongverkopers en probeer die maar eens van je af te schudden!  Maar we hebben een goede techniek achter de hand: Fee! Die schudt hard haar hoofd en zegt steeds: "uhuhhhh". Dat is zo grappig dat de verkoopster ook moet lachen en laat ons daarna met rust. 

Het is Sinterklaas tijd, Oma Toos heeft een zak meegenomen en kadootjes en pepernoten! Nick gaat de zak halen met kadootjes en klopt hard op de deur en strooit pepernoten. Fee rent naar de deur en ziet de zak staan. Waaroms staat daar een zak zegt Fee. De zak wordt binnengehaald en dan is het kadootjes openmaken. Opa Huub heeft ook nog een kadootje meegeven voor in de zak. Genoeg om uit te pakken! Ook wij worden nog verwend met kadootjes :-). Fee is toch wel het blijst....dank je sinterklaas roept Fee over de rijstvelden.

De volgende ochtend staat er Balinese cultuur op het programma. We gaan naar een Barong dans. Een mythologisch gevecht tussen Barong, een combinatie tussen een knuffelbeer en een draak, en Rangda, de heks. Het verkeer is druk, maar we komen net op tijd aan, mét speculaasjes en chocolademelk die we onderweg nog hebben gescoord voor een hongerige en dorstige Fee. De dans is spectaculair, en Fee is dan ook zeer onder de indruk. Tijd om rustig te kijken is er niet, want Fee stelt de ene na de andere vraag. In eerste instantie met name met betrekking tot de heks en de draak, om er zeker van te zijn dat ze niet echt zijn, maar ook over alles wat er gebeurt. Wij weten het om eerlijk te zijn ook niet... Apen, boze mannen, dansende vrouwen, een vrouw die aan een boom wordt gebonden. En bovenal Barong en Rangda die om elkaar heen cirkelen, elkaar opnemend, Barong tanden op elkaar klappend en Rangda zwaaiend met lange nagels. Spannend dus!

Fee en Putu spelen elke dag samen met Oma Toos in de tuin bij het zwembad. Oma krijgt een echte Schommelstoel aangeboden door Christa....mooi tafereeltje!

De laatste dag in Ubud besluiten we om het centrum in te gaan en nog wat te shoppen. Dat valt letterlijk in het water! Het stroomt uit de lucht, nadat we hebben gescholen bij een dans optreden van Balinese kinderen duiken we snel een cafeetje in en van cafeetje naar restaurant. Ook gezellig! Tja het blijft regentijd op Bali ;-). 

We staan om 6 uur op s'ochtends, we gaan naar Pemuteran in het noorden. Zeker vier uur rijden, onderweg stoppen we nog bij een van de meest gefotografeerde tempel bij een meer. Er hangt hier een Chinese sfeer, erg mooi. 
We komen ook weer in een crematie stoet terecht als we in de auto zitten. Alleen de muziek horen is alweer indrukwekkend. Deze crematie heeft wel een lading, het is een kind dat gecremeerd wordt. 
We rijden verder naar Munduk Village, een bergdorpje. We stoppen even voor een mooie view. En kunnen hier op de foto met een grote vleermuis, leguaan of Python. Wij zijn geen helden, alleen die vleermuis is wel heel koel! Nick laat zich toch overhalen en gaat stoer met de vleermuis op de foto! We lunchen nog even met een adembenemend uitzicht en rijden dan naar onze Homestay. 
We worden hartelijk ontvangen met een welkomsdrankje en als we onze kamer te zien krijgen zijn we helemaal blij! Tegenover het zwembad in een mooie groene tuin met view over de bergen. We hebben de familiekamer, twee grote slaapkamers en ieder een buitendouche. Op het bed liggen uiteraard bloemen en een welkomsbordje. Wat een luxe! Dat komt wel goed hier de komende vier nachten.

De eerste dag gaan we natuurlijk het strand checken. Een grote baai met zwart lava zand en een heldere rustige zee. Ook op het strand is het heel rustig. We huren een bedje en snorkels. Ze hebben hier een Bio Rock, met elektriciteit laten ze koraal snel groeien. Zo mooi koraal hadden wij nog nooit gezien, meestal is het vrij dood, maar hier niet, wauw! Zelfs oma Toos snorkelt nog even....
S'avonds eten we bij onze Homestay. De familie zit muziek te maken en Fee is onder de indruk. Samen met Oma Toos mag Fee ook muziek komen maken.....trots dat ze is! 
De volgende dag gaan we het andere strandje checken, een kleine rustige baai. Er is een resort, Matahari Resort. We lopen naar de bedje en willen plaatsnemen. Er komt gelijk een jongen van het resort op ons af. We mogen niet op de bedjes als je geen gast bent. Ook niet als we het huren vragen we? Nee dat mag ook niet, het is voor de gasten. Alleen alle bedjes zijn helemaal leeg, er is niemand op het strand! Na wat aandringen blijft het nee. Dus pakken we onze handdoekjes en gaan ervoor op onze handdoek in de schaduw zitten. Na een uurtje komt er een andere man naar ons toe die begint met een beleefd praatje. Ik hem hem tuurlijk al door, we worden beleefd gevraagd weg te gaan. We mogen niet op het strand voor het resort zitten. Het is inmiddels half 12 en er is nog geen gast te bekennen op het hele strand! We zeggen hem beleefd dat we het maar raar vinden. We mogen wel in het restaurant zitten en eten......we maken hem duidelijk dat dat ons plan was, maar dat we nu echt niet meer komen eten. We pakken onze spullen op en gaan! (Met een huilende Fee die dwars begint te doen). We zoeken een lunchplek uit waar we wel ons geld willen spenderen, een gezellig homestay waar we met een big smile binnen worden gehaald. Wat zijn resorts toch vreselijk!!! Op de terug weg worden we overvallen door een stortbui.....de straten staan binnen de kortste keren blank. Als het begint te onweren gaan we toch even schuilen. Echt regentijd, s'ochtends droog, s'middags regen! 

Nick en Oma Toos willen graag een sunrise tour doen (Bregje is minder blij met de tijd), om 5.45u met een vissersbootje het water op om de zon op te zien komen en eventueel dolfijnen te zien. Alles op eigen risico....
We staan op om 5.00u en worden met de scooter naar het vissersbootje gebracht en krijgen een lunchpakketje mee voor op de boot. We zien al snel dat er weinig sunrise zal zijn, het is bewolkt! Maar wat een stilte! De zee is heel rustig, er hangt een blauwe gloed in de lucht, heel surrealistisch sfeertje. We zien de vulkanen met wolken die eromheen hangen, dampen die op het land omhoog gaan, Prachtig! Helaas de visserman heeft al snel gezien dat er geen dolfijnen zijn deze ochtend :-(. Om ons toch te vermaken haalt hij een touwtje en sardientjes te voorschijn, we mogen traditioneel vissen! Bregje haalt al heel snel twee keer achter elkaar twee mooie vissen naar boven. Nick start wat later op en haalt er ook nog twee naar boven. Daar blijft het bij, niet al te grote vangst. 

S'avonds mogen wij met zijn tweeen uit eten gaan, dat is lang geleden! Helaas moeten we wel door de stromende regen. Onderweg staat er een groot stuk van de weg helemaal blank, we besluiten via het strand verder te lopen. Op het strand is het verlaten door de regen. Alle restaurants zijn leeg, hmmm weinig sfeer. Uiteindelijk besluiten we om gewoon in het restaurant bij onze homestay te gaan eten. Ze hebben daar superlekker eten en er zitten altijd mensen. We gaan er lekker zitten met een flesje rose.....niks zeggen tegen Oma Toos en Fee ;-). Dan zien we Oma Toos en Fee naar het restaurant komen om roomservice te bestellen.Ze zien ons niet eens! We kunnen onze lach niet meer houden als Oma Toos voor Fee besteld: "for Fee friet". Ze laten ons wel lekker verder eten met zijn tweeën. Alleen de volgende dag hebben we beide hoofdpijn van het flesje rose, we zijn niks meer gewend. 

Om 8uur worden we opgehaald door een driver, een vriend van Made, die ons helemaal naar het zuiden gaat brengen: Ulu Watu. De weg die we rijden is nog mooier dan die op de heenweg. Door de bergen, rijstvelden, echt heel mooi. Onderweg stoppen we bij een warung met views over de rijstvelden. Als we de bergen door zijn komen we in een heel andere omgeving, citylife!  Wat een drukte hier! Het ene stoplicht na de andere, files, hitte.....we zijn er op een gegeven moment wel klaar mee. Gelukkig rijden we opeens weer op rustige wegen in het groen, we waren al bang dat we in deze drukte zouden moeten verblijven. Uiteindelijk aan het eind van een smal weggetje is Mu Bali, een tip van Marieke. Onze driver wordt een beetje zenuwachtig, hebben wij weer een driver die niet door smalle weggetjes durft te rijden, omdat ie bang is dat hij niet kan draaien ;-). Onze bungalow is echt prachtig, hele terrein is super! En de views....stunning!!!! Infinity pool met views over de zee vanaf een cliff, wauwie!! Dat gaat goed komen de aankomende dagen. De eerste avond eten we seafood op het strand terwijl de zon ondergaat. De andere dagen doen we bar weinig, chillen, relaxen, slapen, zwemmen en eten. We hebben allen last van onze buik, dus meer kunnen we ook niet. 
Dan is de laatste dag alweer aangebroken voor Oma Toos. Wat vliegen die dagen om! Niet voordat we de verjaardag van Toos hebben gevierd!!! De ontbijtjes aan zee s'ochtends zijn al een kadootje opzich. Als verrassing hebben we om 10.00 u een massage geregeld voor Toos en Bregje, mede gesponsord door Barbara. Eerst krijgen we een massage van een uur op het puntje van de cliff. Daarna krijgen we een scrub en yoghurt wrap! Op het einde mogen we samen in een flowerbad met een gingertheetje, wat een verwennerij! Tuurlijk moet er s'middags ook nog een taartje gegeten worden. Bij de Cashew Tree eten we een heerlijk taartje. Fee is helemaal in de hemel, er is een gigantische speelhoek voor kids!! 
En dan is het zover, we gaan Oma Toos naar het vliegveld brengen :-(. We moeten al sneller afscheid nemen dan gedacht, we kunnen niet mee naar de incheckbalies. De paspoortcontrole is al voor het inchecken, raar! Fee neemt het heel goed op en zwaait enthousiast oma uit. We kunnen nog net zien dat de koffer van Oma eruit wordt gehaald om te controleren....er zit een waterbuffel schedel in. De vraag is of deze wel mee mag?! De koffer gaat gelukkig weer dicht en hij mag mee.....hopen dat ie Den Bosch haalt??? Dan js Oma echt weg.....in de auto naar huis wordt Fee opeens verdrietig. Het begint door te dringen. Hoe moet ik nu weer blij worden?vraagt Fee. Ik vraag haar waar ze weer blij van denkt te worden. Als ze weer naar de speelhoek in de Cashew Tree mag, want daar zijn mooie schoenen en daar wordt ik blij van. Oepss schoenenfetish!
Zoals beloofd gaan we dus de volgende ochtend naar de cashew tree. We hebben een lange tijd geen omkijken naar Fee. 

Het is wel weer ff wennen, weer met zijn drietjes. S'ochtends aan het ontbijt zitten we in een loungehutje em zien we een aap in de bosjes! We zijn even bang voor ons ontbijtje, maar de aap durft niet dichterbij te komen, hij gata achter een bosje naar ons zitten gluren, haha echt supergrappig!

Morgen gaan we weer terug naar Ubud, naar Putu. Fee mist haar vriendinnetje en wij ons huisje. We gaan daar lekker de feestdagen vieren in alle rust en ons langzaam voorbereiden op de terugkomst.....s'ochtends voor vertrek naar Ubud is Fee weer ziek! Weer haar amandelen!  
In Ubud hebben de gasten die een weekje in "ons huisje" hebben gezeten een ongeluk in Padangbai gehad. Een trap bij een steiger is naar beneden gevallen, precies op hun, schade een gebroken been en een arm met snijwonden. De twee Duitse dames zitten nu onder ons in het huis op de benedenverdieping. Geluk bij een ongeluk, want de dokter komt net langs bij de dames op huisbezoek. Dus die kan gelijk naar de zieke Fee kijken en Fee krijgt weer antibiotica en pijnstillers. 
We zijn nu wel gaan nadenken of we onze terugreis niet wat eerder moeten plannen, voordat we over twee weken weer met een zieke Fee zitten. Aaahhh de terugkeer komt dan opeens wel heel snel in beeld..... 

Bij aankomst in Ubud lopen we door het steegje dat naar ons huis leidt....daar loopt een heel klein kuikentje alleen en verdwaasd rond. We zien nergens de moeder kip en de rest van de kuikens. Bregje besluit het kuikentje mee te nemen. We voeren het kuikentje en zetten het in een mandje. Na een paar uur is het kuikentje aan ons gewend en loopt vrolijk door het huis te piepen of heerlijk in onze handen te slapen....zoooo lief! Morgen maar snel opzoek naar moederkip, we kunnen haar helaas niet meenemen :-(.  Moederkip blijkt helaas onvindbaar......ziet er naar uit dat wij kuikentje Piep een weekje in huis hebben. Wat er daarna mee gebeurt....?

Op tweede kerstdag worden we uitgenodigd voor een haar ceremonie van Aari, het jonge zusje van Putu. Om half 1 gaan we naar de familie compound. Alle offeringen staan uitgestalt op een altaar, bloemen, eten en fruit inclusief een klein varkentje. In de familie tempel wordt ons een heel groot geroosterd varken geshowd. Kosten van het varken 110euro! Al die ceremonies kosten handen vol met geld! 
Nu is het wachten op de priester. Niemand weet hoelaat hij precies komt. Ja hoor dan komt er eindelijk een man in het wit binnenlopen met een zwarte zonnebril op, grote ringen en een hele lange nagel! Dat moet de priester zijn. Hij gaat op het altaar zitten en begint aan allerlei rituelen, gezang, belletje dat hij rinkelt. Het zegt ons niet zoveel. Fee is weer mega nieuwsgierig en vraagt bij alles waarom? Daarna gaan ze met zijn allen voor het altaar op de grond zitten en nog meer rituelen volgen. Made nodigt Fee uit om erbij te komen zitten....Fee is te nieuwsgierig om nee te zeggen en gaat er wat angstig bij zitten. Als deze rituelen voorbij zijn gaan ze met zijn allen de familie tempel binnen. Ook hier weer allerlei rituelen en gezang. Dan wordt het varken aangesneden door Made. Iedereen is opeens wakker, het varken wordt de tempel uitgedragen. Tijd om te eten! Iedereen rent op het varken af en gaat voor de gegrilde huid. Daarna is er rijst met de rest van het vlees. Uit beleefdheid eten we mee, maar het is wel heeeel vet! Ondertussen als iedereen zit te eten gaat de priester gewoon door, hij zit weer op het altaar en gaat verder met alle rituelen. Er is nu alleen weinig oog voor, alleen Wayan en Aari en nog wat vrouwen staan ernaast om rituelen uit te voeren, maar de rest van de familie en vooral de mannen, die zitten lekker te eten. De rituelen duren en duren.....pffff iedereen is er wel klaar mee lijkt het. Dan is het opeens tijd voor de haren en komt iedereen weer kijken. De haren van Aari worden eraf geschoren, tenminste dat is wat wij dachten te zien. Nu worden er alleen wat plukjes afgeknipt door de priester met weer tientallen rituelen. Het zegt ons niets, dus richt ik me op het fotoos maken. Made vraagt ons om veel fotoos te maken, want hij heeft geen goede camera en wil toch wel graag fotoos ervan hebben. Dan is het opeens klaar! We vragen of Aari nog wel kaalgeschoren wordt. Dat gaat blijkbaar later op de dag of morgen gebeuren, zonder pottenkijkers denk ik. Moe lopen we naar huis. Het is eigenlijk een soort doop of familiefeest, niet veel anders als bij ons. De mannen gaan ergens achteraf zitten, de kinderen spelen en rennen rond, totdat het te lang duurt en het omslaat in huilen. De ouderen kinderen zitten verveeld te wachten. Was wel weer erg leuk om mee te maken, being a part of the family. Fee vind het allemaal machtig interessant!

We hebben de vlucht naar huis terug geboekt! Dinsdag 31 december landen we op Schiphol. Dat voelt raar, leuk om iedereen weer te zien, een nieuwe start te gaan maken. Ook een avontuur......en heel symbolisch houdt de reis op in 2013 en starten we helemaal opnieuw in 2014 . 
Alleen de kou en het grijze landschap, daar zien we wel heel erg tegenop....:-((((